Lymfoedeem van het bovenste lidmaat na borstkanker of "het dikke arm syndroom"
Door de efficiëntere behandeling van borstkanker, bedraagt de globale overleving vandaag ongeveer 90%. Screening blijft noodzakelijk, want vroeg-tijdige diagnose verhoogt de overlevings-kans. Levenskwaliteit op lange termijn is dus belangrijk.
10 à 60% van de patiënten die behandeld werden voor borstkanker lijden aan symptomen van het "dikke arm syndroom"
Tussen 6 maanden en 3 jaar na de start van de behandeling voor borstkanker zal 10 tot 60% van de vrouwen minstens 1 van onderstaande klachten vertonen thv het bovenste lidmaat, na 6 jaar heeft meer dan de helft van de patiënten symptomen van lymfoedeem.
| Klachten/symptomen van lymfoedeem in het bovenste lidmaat : zwakte, stijfheid, doof gevoel, tintelingen, pijn, verminderde beweeglijkheid in gewrichten (vnl schouders) en zwelling. |
Hoe uitgebreider de axillaire chirurgie, hoe meer schade er veroorzaakt wordt. Radiotherapie verdubbelt de kans op lymfoedeem en ook chemotherapie is schadelijk voor de lymfevaten. De diagnose en graad van aantasting worden voor-namelijk klinisch gesteld, aangevuld met omtrek- en/of volumemetingen van het bovenste lidmaat. Technische onderzoeken kunnen de stadia verfijnen.
De behandeling is multidisciplinair en aangepast aan het stadium van het lymfoedeem
De hoeksteen van de behandeling van lymfeoedeem is vroegtijdige informatie met rigoureuze huidhygiëne, aangepaste oefen-therapie en preventieve manuele lymfedrainage.
Indien toch oedeem ontstaat, zal gecombineerde fysiotherapie en compres-sietherapie met bandageren op lange termijn noodzakelijk blijken. Het dragen van compressiekledij en het volhouden van regelmatige kinesitherapie vallen zwaar bij deze patiënten.
Microchirurgische technieken en lymfeknooptransplantaties worden steeds vaker toegepast. De ontsteking, weef-selschade met harde littekenvorming en opstapeling van vet en vocht leidt tot steeds ergere vormen van "het dikke arm syndroom". In ultieme gevallen zal naar liposuctie gegrepen worden, dit zal echter alle structuren onderhuids vernielen en is dus een laatste keuze optie in de therapie.
Experimenten met lasertherapie, platelet-rich plasma (PRP) , injecties van groei-factoren en shockwave therapie (ESWT) worden uitgetest.
Dr Erika Joos
Artikel van de Newsletter d'Europa Donna Belgium n° 23, 2021
Wenst U de papieren versie van onze newsletter in uw brievenbus te ontvangen ?Het is eenvoudig, het volstaat om lid te worden van EDB.
|